بیماری های کبد
بیماری کبد چیست؟
بیماری کبد چندین بیماری مختلف را توصیف می کند که به کبد آسیب می رساند و منجر به کاهش عملکرد آن می شود. انواع مختلفی از بیماری کبدی وجود دارد که می تواند در نتیجه ویروس ها، شرایط ژنتیکی و سرطان در کنار سایر علل نمایان شود. درمان ها می توانند برخی از بیماری های کبد را تحت تاثیر قرار دهند و از منجر شدن آنها به نارسایی کبدی تهدید کننده زندگی جلوگیری کنند. بیماری کبد می تواند حاد یا مزمن باشد و بیماری حاد کبدی زمانی رخ می دهد که موردی به صورت ناگهانی به کبد آسیب برساند. اگر بیماری به مدت 6 ماه یا بیشتر کبد فرد را تحت تاثیر قرار دهد آن را بیماری مزمن کبدی می نامند.
بیماری حاد کبدی علائم مختلفی دارد، از جمله:
تب
خستگی یا ضعف
زردی پوست و چشم معروف به زردی
ادرار تیره رنگ
مدفوع کمرنگ
تهوع و استفراغ
درد زیر دنده ها در سمت راست بدن
در برخی موارد بسته به علت بروز بیماری کبد این علائم ممکن است به طور ناگهانی ظاهر شود، همچنین حدود 50 درصد از افراد مبتلا به بیماری حاد کبدی علائمی ندارند. افراد دارای بیماری مزمن کبدی ممکن است هیچ علائمی را تجربه نکنند تا زمانی که بیماری سال ها پیشرفت کند.
علائم هپاتیت
هپاتیت به التهاب کبد اشاره دارد. بر اساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، متداول ترین انواع هپاتیت ویروسیA ، B و C است، همچنین این احتمال وجود دارد فرد در اثر مصرف برخی داروها، سموم یا مصرف زیاد الکل به هپاتیت مبتلا شود.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها خاطرنشان می کند علائم بیماری حاد می تواند پس از مواجهه از 2 هفته تا 6 ماه وجود داشته باشد. علائم هپاتیت مزمن ممکن است چندین دهه طول بکشد تا بروز پیدا کند. برخی از علائم رایج آن عبارتند از:
خستگی
کاهش اشتها
مدفوع به رنگ روشن
تب
حالت تهوع
زردی
درد شکم
استفراغ
ادرار تیره رنگ
درد مفصل
با این حال، برخی از افراد مبتلا به هپاتیت هم ممکن است به هیچ وجه علائمی را تجربه نکنند.
علائم سرطان کبد
سرطان کبد علائم مختلفی با سایر بیماری های کبدی دارد. در صورت مشاهده این علائم فرد باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند زیرا تشخیص به موقع به بهبود علائم و احتمال موفقیت درمان کمک می کند. علائم رایج سرطان کبد عبارتند از:
از دست دادن اشتها
لاغری ناخواسته
بزرگ شدن کبد
بزرگ شدن طحال
احساس سیری بعد از یک وعده غذایی یا میان وعده کوچک
حالت تهوع
استفراغ
درد شکم
خارش
تجمع مایعات در شکم
زردی
علائم بیماری کبد چرب
بیماری کبد چرب هنگام تجمع چربی در این غده ایجاد می شود. چربی جمع شده به مرور زمان به کبد فرد آسیب می رساند و عملکرد آن را مختل می کند. بیماری کبد چرب مانند سایر شرایط کبدی ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند. هنگام بروز علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
ضعف
خارش طولانی مدت
خستگی شدید
کاهش وزن بدون دلیل
زردی
رگ های خونی که مانند تار عنکبوت روی پوست به نظر می رسند
علائم بیماری ژنتیکی
انواع مختلفی از بیماری ژنتیکی کبد وجود دارد که بسیاری از آنها هنوز ناشناخته هستند. بر اساس اعلام بنیاد کبدی آمریکا، 2 مورد از رایج ترین آنها کمبود آلفا یک آنتی تریپسین و سندرم آلاگیل است. علائم این شرایط متفاوت است، اما می تواند شامل موارد زیر باشد:
خستگی
تورم شکم
کاهش اشتها
نتایج غیرطبیعی آزمایش کبد
زردی
تورم در پاها
مدفوع کمرنگ و شل
نرخ رشد ضعیف در 3 ماه اول زندگی
خارش پوست
علائم بیماری های خودایمنی کبدی
انواع مختلفی از بیماری کبدی خودایمنی وجود دارد که یکی از شایع ترین آنها هپاتیت خودایمنی است. فردی که با این شرایط زندگی می کند از علائم آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
حالت تهوع
خستگی
اسهال
از دست دادن اشتها
زردی
با پیشرفت بیماری علائم شدیدتری مانند از دست دادن عملکرد مغز، تورم پاها و تجمع مایع در شکم نیز ممکن است نمایان شود.
علائم سیروز کبدی
سیروز زمانی اتفاق می افتد که کبد به طور دائمی زخم و آسیب ببیند. سیروز غالبا به دلیل شرایط دیگر مانند هپاتیت یا بیماری کبدی مرتبط با مصرف الکل ایجاد می شود.
این عارضه در اوایل شروع بیماری چندین علائم ایجاد می کند، از جمله:
احساس ناراحتی یا درد در سمت راست بالای شکم
کاهش اشتها
احساس خستگی یا ضعف
استفراغ
لاغری ناخواسته
حالت تهوع
علائم دیگر سیروز کبدی که ممکن است نمایان شوند عبارتند از:
زردی
کبودی یا خونریزی به راحتی
اختلال شناختی
خارش شدید پوست
تورم در ناحیه پایین پا، مچ پا یا پا
نفخ شکم
ادرار تیره رنگ
علائم نارسایی کبدی
نارسایی کبدی هنگام آهسته شدن یا توقف عملکرد طبیعی کبد رخ می دهد. این وضعیت تهدید کننده زندگی است و نیاز به مراقبت و درمان دارد. علائم نخست خفیف بوده و با بدتر شدن شرایط شدت آنها افزایش می یابد. برخی از علائم متداول اولیه عبارتند از:
خستگی
حالت تهوع
از دست دادن اشتها
اسهال
با پیشرفت بیماری علائم می توانند بدتر شده و شامل موارد زیر باشند:
گیجی
خواب آلودگی شدید
کما
نارسایی کبدی می تواند کشنده باشد.
عوامل خطر بیماری های کبدی
چندین عامل خطر بالقوه برای ابتلا به بیماری کبد وجود دارد. برخی از این عوامل عبارتند از:
نوشیدن بیش از حد الکل که خطر سیروز یا سرطان کبد را افزایش می دهد
دیابت
چاقی
کلسترول بالا
داشتن سابقه بیماری کبد مانند هپاتیت B یا C که هر دو خطر سرطان کبد را افزایش می دهند
مکمل های مضر
قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند محصولات تمیز کننده خانگی یا کودها یا آفت کش ها روی میوه ها و سبزیجات